Walt Whitman,  “O captain my captain”!

Σκέψεις και συναισθήματα μετά από την προβολή της ταινίας

“ο κύκλος των χαμένων ποιητών” στο σχολείο

Των τριών ιεραρχών σήμερα, σχολική αργία και είπαμε με τους μαθητές μου που συγκροτούν την πολιτιστική ομάδα του σχολείου να δούμε με την ησυχία μας την ταινία   “ο κύκλος των χαμένων ποιητών”, στο σχολείο. Όταν ξεκινούσε η προβολή σκεφτόμουν να κάνουμε ένα διάλειμμα κάποια στιγμή, δύο ώρες και κάτι η ταινία, θα κουραστούν όσο να ’ναι.  Όμως καθώς τους έβλεπα να παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα, δεν ακούστηκε ούτε ένα σούρσιμο, μια αλλαγή στάσης σώματος, τίποτα, αποφάσισα να μην διακόψω την προβολή, να την δουν ολόκληρη μια κι έξω. Όταν πέσανε οι τίτλοι του τέλους κι ανάψανε τα φώτα έμεινα κυριολεκτικά άφωνη. Έβλεπα πολλά ζευγάρια μάτια βουρκωμένα, κάποια παιδιά κλαίγανε βουβά, άλλα πάλι είχανε μια έκφραση απερίγραπτη που σε έκανε ν’ ανατριχιάζεις.

Άρχισε η συζήτηση. Πρώτα μίλησαν κάποια αγόρια τα οποία είχαν έρθει αποφασισμένα να φύγουν κάποια στιγμή, γιατί οι συμμαθητές τους έπαιζαν  μπάλα και ήθελαν να πάνε να δουν τον  αγώνα. Ο λόγος τους χειμαρρώδης, “μπάλα βλέπουμε και παίζουμε κάθε τρεις και λίγο, αυτό όμως που είδαμε δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ”.

Πήραν το  λόγο όλα τα παιδιά, όχι μόνο μια αλλά και δυο και τρεις φορές, πάνω από μιάμιση ώρα συζήτηση για το σχολείο, πως θα το  ήθελαν, για τους δασκάλους τους (καθηγητές όπως μας ονοματίζουν), για τo ρόλο μας στην εκπαίδευση, για την αληθινή γνώση, την αντιαυταρχική διδασκαλία, τη διαφορετικότητα του κάθε μαθητή, τις ξεχωριστές δεξιότητες και τις αρετές του, για τα όνειρά τους, για τη φτώχια της εκπαίδευσης, για τα πιεστικά προγράμματα, για το μέλλον τους που είναι αβέβαιο. Επειδή το πολιτιστικό μας πρόγραμμα αφορά στην εκπαίδευση και στο ρόλο του δημόσιου σχολείου, τους είχα διαβάσει κάποια στιγμή ένα απόσπασμα από την  “αληθινή απολογία του Σωκράτη” του Κ. Βάρναλη, ένα παιδί το θυμήθηκε και  είπε πως είναι αδικία να μη διδάσκονται τέτοια κείμενα στη γλώσσα και στη λογοτεχνία, (σημ. ενώ διδάσκεται άρθρο του Κ. Σημίτη για την ευρωπαϊκή ένωση, που έτσι κι αλλιώς δεν μπορεί να τα αγγίξει συναισθηματικά). Είπαν κι άλλα κι άλλα πολλά, που δεν υπάρχει χώρος αλλά και τρόπος να  παρουσιαστούν μέσα σε πέντε αράδες.

Θα αναρωτιέσαι γιατί στα λέω τώρα όλα αυτά;

Ένιωσα πολύ έντονα την ανάγκη  να τα μοιραστώ μαζί σου, γιατί χρόνια και χρόνια ασχολούμαι  με τα πολιτιστικά και τα περιβαλλοντικά και έχω βιώσει αρκετές φορές παρόμοιες συγκινήσεις, είναι όμως κάποιες στιγμές που είναι ξεχωριστές, έχουν πώς να στο πω ξεχωριστή βαρύτητα. Ζούμε σε δύσκολες εποχές, μνημονιακές, το δημόσιο σχολείο είναι στο κέντρο ενός τυφώνα, συρρικνώνεται, λοιδορείται, ατιμάζεται, συνδέεται … με την αγορά, γίνεται επιχείρηση, επιχείρηση για τους λίγους, τους… εκλεκτούς, οι υπόλοιποι προορίζονται ως πρώτη ύλη για τους εκδορείς του σύγχρονου επιχειρηματικού κατεστημένου, παιδιά λιποθυμούν από την πείνα και οι “δάσκαλοί” τους, είμαστε σε δύσκολη θέση, φτωχοί, συκοφαντημένοι και χαρακτηρισμένοι ως τεμπέληδες από τα  παπαγαλάκια τους, εργασιακά ανασφαλείς, πολλοί από μας  σε διαθεσιμότητα, άλλη διαστρέβλωση κι αυτή της γλώσσας μας, αν τολμήσουμε δε να αντιδράσουμε μας επιστρατεύουν.

Τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε; Να σταθούμε άβουλοι περιμένοντας το θαύμα που λέει κι ο ποιητής ή να τιμήσουμε το ρόλο μας και την αποστολή μας στο χώρο που λέγεται εκπαίδευση; Μπορούμε να πούμε ότι θα δουλεύουμε για τόσο όσο μας πληρώνουν; Νομίζω πως η συντριπτική πλειοψηφία από μας το έχει αποδείξει και το αποδεικνύει κάθε μέρα με την ανιδιοτέλειά της, με την αυτοθυσία της, με την προσφορά της. Το δημόσιο σχολείο αν υφίσταται σήμερα το χρωστά  στην ηρωική προσφορά των εκπαιδευτικών του.

Τότε θα μου πεις γιατί με λιβανίζεις τόση ώρα;

Πιστεύω πως αυτές τις κρίσιμες στιγμές χρειάζεται να επιδείξουμε μεγαλύτερο πάθος και επιμονή, να βάλουμε ψυχή, να κάνουμε πράγματα για τους μαθητές μας, να διδάσκουμε άφοβα, να απαντάμε καθαρά και θαρρετά, να ανοίγουμε ορίζοντες, να γίνουμε γυαλί στο μάτι της εξουσίας, με δυο λόγια να μη τους φοβηθούμε. Οι μαθητές μας, όπως και η κοινωνία,  έχουν ανάγκη από αντισυμβατικούς δασκάλους, που θα λάμπουν, που θα μεταλαμπαδεύουν τη γνώση, που θα διαμορφώνουν περήφανους και ελεύθερους ανθρώπους, που θα δείχνουν με τη στάση τους το δρόμο της αξιοπρέπειας και του αγώνα, του αγώνα για ένα σχολείο ανοιχτό στη  γνώση, ένα σχολείο για τα παιδιά όλου του κόσμου σε μια κοινωνία στα μέτρα του ανθρώπου.

Τελειώνω με τα λόγια μιας μαθήτριάς μου σήμερα: “Θέλω ένα σχολείο που να μπαίνω χωρίς απορίες και να φεύγω γεμάτη ερωτηματικά”.

Καταλαβαίνεις λοιπόν την ανάγκη που με ώθησε να σου εξομολογηθώ απόψε;    

Τζένη Σιούτη

Φαρμακονήσι - τα κατάμαυρα νερά του  ρατσισμού

Εννιά μικρά παιδιά και τρεις μανάδες από Συρία και Αφγανιστάν να πνίγονται μπροστά στα μάτια των ανήμπορων πατεράδων τους και αυτό να συμβαίνει όχι από θαλασσοταραχή, αλλά από την απάνθρωπη στάση του ελληνικού λιμενικού, που “απλά” εφάρμοσε τις εντολές της κυβέρνησης για επαναπροώθηση!  Κοινώς: “να πάτε από κει που ήρθατε”, δηλ. στον αγύριστο. Οι μαρτυρίες των επιζώντων είναι συγκλονιστικές και ανατριχιαστικές. Βρισιές, κλωτσιές και απάθεια μπροστά στο δράμα, μπροστά στον πνιγμό μικρών ανυπεράσπιστων παιδιών  και των μανάδων τους. Και τώρα, αρχίζει το θέατρο του παραλόγου και τα παραμύθια της χαλιμάς. Έχουν το θράσος να βγαίνουν στο αμαρτωλό γυαλί και να μιλούν για εκμετάλλευση του γεγονότος, κατασκευάζουν δηλώσεις επιζώντων, ότι και καλά το λιμενικό, τους φέρθηκε με τον καλύτερο τρόπο κλπ κλπ. Κανείς δεν τους πιστεύει! Αυτοί δεν είναι που καμάρωναν για τις επιχειρήσεις σκούπα με την προκλητική ονομασία “ξένιος Ζεύς” και για την τακτική της επαναπροώθησης; Αυτοί δεν είναι που τόσα χρόνια έκαναν τα στραβά μάτια στη φασιστική δράση της Χρυσής Αυγής; Φτάνει πια η υποκρισία!

Το απάνθρωπο γεγονός στο Φαρμακονήσι πρέπει να μας προβληματίσει και να μας κάνει να γρηγορούμε! Εδώ δεν είναι απλά τα πράγματα! Όταν φτάνεις στο σημείο να αφήνεις μωρά παιδιά να τα καταπίνει το Αιγαίο και μάλιστα ύστερα από δική σου ενέργεια, σημαίνει ότι η ανθρώπινη υπόστασή σου παύει να υφίσταται, έχεις υποστεί φασιστική μετάλλαξη. Το δηλητήριο του φιδιού έχει κατακλύσει το μυαλό σου, είσαι πωρωμένος μέχρι το κόκκαλο. Αλλά και εσύ, που αδιαφορείς για το περιστατικό και λες: “έχω τώρα τα δικά μου προβλήματα να λύσω” και εσύ, είσαι συνένοχος στο έγκλημα. Νομίζω ότι μετά από το τραγικό γεγονός στο Φαρμακονήσι τίποτα δεν είναι ίδιο, έπεσαν και οι τελευταίες μάσκες και αποκαλύφτηκε με τον πιο οδυνηρό τρόπο, για μια ακόμα φορά το αποκρουστικό πρόσωπο του ρατσισμού.  

Κανείς  δεν πρέπει να σιωπήσει, ας μιλήσουμε, αλλιώς, ας καταπιούμε τη γλώσσα μας για πάντα! Ας αντιδράσουμε, ας καταδείξουμε τις αντιλήψεις που καλλιεργούν τέτοιες συνειδήσεις και διαμορφώνουν τέτοια “ανθρωποειδή”, ας εντείνουμε τον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, γιατί σήμερα ήταν οι Σύριοι, αύριο μπορεί να είμαστε εμείς. Εμείς οι εκπαιδευτικοί ας μιλήσουμε στους μαθητές μας, ας προχωρήσουμε σήμερα σε αντιρατσιστικές δράσεις στα σχολεία, γιατί αύριο θα  είναι πολύ αργά! Δεν έχουμε το δικαίωμα να μείνουμε απαθείς! Αν θέλουμε να είμαστε άνθρωποι!

Ως εδώ! Δεν πάει άλλο!  

                                                                                                                                                         Τζένη Σιούτη

 

Μποδάτε τους!

 

Το γαλανό σκοτώνουνε
ξάγναντο στην αυλή μας

Σκοτώνουν τ' άχραντο νερό
παίζουνε τη ζωή μας.

 

Μποδάτε τους!

 

Μποδάτε τ' ασυλλόιστο
που πάει να πέσει ασκέρι

Μποδάτε το που σύγνεφο
θανατερό θα φέρει.

 

 Τάκης Μιχόπουλος

  

(Αυτό το ποίημα του Τάκη Μιχόπουλου, μοιράστηκε στον Ελαιώνα Αιγιαλείας τον Ιούνιο του 1978 και έγινε σημαία του επιτυχημένου αγώνα που δόθηκε, τότε, για τη σωτηρία του Κορινθιακού)

 

 

Αφιέρωμα της εφημερίδας Αυγή στην θεατρική μας παράσταση

 

Το αληθινό πρόσωπο του δασκάλου «ζωντανεύει» στο σανίδι

Εφημερίδα ΑΥΓΗ  01.01.2014 του Μανώλη   Γασπαράκη

 

Το άλλο σχολείο, αυτό με θέα στον άνθρωπο, στη ζωή και στο μέλλον, μακριά από το Μνημόνιο που περνάει σαν οδοστρωτήρας από την εκπαίδευση ισοπεδώνοντάς την, ζωντάνεψε στη θεατρική παράσταση «Χρόνια πολλά, δάσκαλε» που ανέβασε το 2ο Γυμνάσιο Ηλιούπολης. Η παράσταση ήταν αφιερωμένη στον δάσκαλο - παιδαγωγό, αυτόν που τιμά το λειτούργημά του, που αγωνιά και παλεύει κόντρα στους πονηρούς καιρούς και στα τετριμμένα, που με τη στάση του, τη γνώση και το πάθος, διδάσκει αλλά και διδάσκεται. «Ο δάσκαλος που θα επιθυμούσαμε να υπάρχει σε κάθε σχολείο, ο δημοκρατικός άνθρωπος, ο απαιτητικός με τη δουλειά του, που αγαπάει τα παιδιά, που τους ανοίγει απλόχερα τη γνώση, που καταστρατηγεί και καταργεί την έννοια της αυθεντίας. Ο δάσκαλος που θέλει ένα σχολείο ελεύθερο, με παιδιά με ανοιχτά μυαλά, ο άνθρωπος που βλέπει το σχολείο σαν ένα εκκολαπτήριο απελευθερωμένων ανθρώπων», λέει στην «Α» η εκπαιδευτικός Ευγενία Σιούτη, που βρίσκεται πίσω από το έργο.

Ο δάσκαλος που τα αλλάζει όλα

Κεντρικό πρόσωπο του έργου είναι ο δάσκαλος Γιώργος Νούσης, ορεσείβιος, με καταγωγή από το Νεστόριο Καστοριάς, που φτάνει στο Παντέλι Λέρου τον Νοέμβριο του 1954 μετά από δυσμενή μετάθεση λόγω ιδεολογικών πεποιθήσεων. Ένας πρώην ΕΑΜίτης που πληρώνει ακριβά το μάρμαρο. Το έργο επικεντρώνεται στις σχέσεις του με τους μαθητές, την κοινωνία του νησιού και τον ρόλο του ως παιδαγωγού. «Συγκρούονται πολιτιστικά δύο διαφορετικοί κόσμοι. Από τη μία ο κόσμος του βουνού και από την άλλη ο κόσμος της θάλασσας. Ο δάσκαλος πηγαίνει σε ένα σχολείο πολύ συντηρητικό, ένα σχολείο που είχε έναν πολύ αυστηρό και αυταρχικό εκπαιδευτικό, και τα αλλάζει όλα», σημειώνει η κ. Σιούτη. Η θεατρική παράσταση εντάσσεται στο πρόγραμμα «γράμματα - σπουδάματα», με αφορμή την «αποδόμηση του δημόσιου σχολείου. Πραγματεύεται το σχολείο και τους δασκάλους που θέλουμε αλλά και τη γνώση που θέλουμε να περάσουμε στους μαθητές», προσθέτει.

Από την Παλαιστίνη έως τους Απάτσι της Αμερικής

Η ύλη ξεφεύγει από τα αυστηρά πλαίσια του βιβλίου και ταξιδεύει τους μαθητές από την Παλαιστίνη έως την Αμερική των Ινδιάνων, παραδίδοντας μαθήματα ζωής. Το παλαιστινιακό λαϊκό παραμύθι «Η γριά και ο διάβολος» για τη δύναμη της συγχώρησης, που επιστρατεύει ο δάσκαλος για να μονιάσει δύο τσακωμένους μαθητές, και ο πολιτισμός των Ινδιάνων της Αμερικής, που ζωντανεύει μέσω της αφήγησης του εκπαιδευτικού, μετά και τον θάνατο του αδερφού του, με θέμα τα χνάρια που αφήνει ο άνθρωπος με τη ζωή του φεύγοντας. Η προσωπική τραγωδία και ο πόνος που βιώνει ο δάσκαλος μετατρέπονται σε μάθημα ζωής για τα παιδιά. Οι μαθητές αγκαλιάζουν τον δάσκαλο, με τον Μιχαλιό, τον μαθητή που είχε έρθει πιο κοντά από κάθε άλλο στον δάσκαλο, να τον προσκαλεί σπίτι του τα Χριστούγεννα για να μη μείνει μόνος. «Είμαστε φτωχοί, χωρίς χώρο στο τραπέζι, μόνο με ξεροτήγανα, κότες και μακαρούνες, αλλά η μάνα είπε 'όλοι οι καλοί χωράμε στο τραπέζι'», του λέει ο μικρός, λίγο πριν πέσει η αυλαία στην παράσταση.

«Δείξαμε πώς θέλουμε να είναι ο καθηγητής μας»

Παρά τις πολύωρες πρόβες, πάντα εκτός σχολικού ωραρίου, ακόμα και σαββατοκύριακα, συνολικά 26 μαθητές συμμετείχαν στο θεατρικό έργο, μεταξύ των οποίων και μαθητές του λυκείου που επέστρεψαν στα παλιά τους λημέρια για να βιώσουν τη χαρά της συμμετοχής. «Δημιουργήθηκε μια υπέροχη σχέση μεταξύ μας. Αυτό που κάνουμε εδώ πέρα είναι πάρα πολύ ωραίο, είναι κάτι που σπάνια συναντάς αλλού. Είμαστε τυχεροί που είμαστε σε αυτό το σχολείο» μας λέει με ενθουσιασμό η Βιβή, μαθήτρια της τρίτης γυμνασίου. «Η ενότητα μεταξύ μας, το γέλιο και το ωραίο κλίμα ανάμεσα στις πρόβες, είναι αυτά που δεν πρόκειται να ξεχάσω», συμπληρώνει η Ναταλία. Παρά τις ατελείωτες και εξαντλητικές πρόβες, το αποτέλεσμα αποζημίωσε τους μαθητές. Το θέατρο του δημαρχιακού μεγάρου γέμισε από εκατοντάδες ανθρώπους, ενώ πάρα πολλοί παρακολούθησαν την παράσταση όρθιοι. «Ήρθαν ακόμα και παλιοί μαθητές στο σχολείο. Μας πλησίαζαν και μας έλεγαν "μπράβο, συγχαρητήρια". Τους άκουγα και τους έβλεπα όλη την ώρα. Ήταν κάτι πολύ όμορφο...», μας λέει ο Κωνσταντίνος. «Δείξαμε στους ανθρώπους πώς θέλουμε να είναι ο καθηγητής μας», λέει από την πλευρά της η Αθηνά και προσθέτει: «Από αυτό που κάνουμε με την κ. Σιούτη αγάπησα περισσότερο το γυμνάσιο. Είναι κάτι που θα το θυμάμαι για πάντα!».

«Αυτά που κρατάω είναι η ζωντάνια, η δραστηριότητα και το μεράκι ανάμεσα στα παιδιά της ομάδας. Τις φοβερές κουβέντες που λένε 12χρονα και 14χρονα παιδιά, το πνεύμα αλληλεγγύης και αγωνιστικότητας που διαμορφώνεται και τον οργασμό της δουλειάς. Αυτή η φοβερή σχέση με τα παιδιά», λέει η Ευγενία Σιούτη. Όπως σημειώνει, ο στόχος της ομάδας δεν είναι να γίνουν τα παιδιά θεατρίνοι με την επαγγελματική έννοια, αλλά να δουλεύουν όλοι μαζί ως ερασιτέχνες, για τη χαρά της δημιουργίας. «Αυτό που δεν θα ξεχάσω είναι η στάση του δασκάλου προς τους μαθητές. Πώς ένας άνθρωπος έρχεται και κάνει τη διαφορά. Ένας δάσκαλος που δε βασίζεται μόνο στο βιβλίο αλλά χτίζει μια προσωπική σχέση με τους μαθητές. Αυτούς τους καθηγητές θέλουμε», υπογραμμίζει η Βιβή.



μικρό λεύκωμα φωτογραφιών από την θεατρική μας παράσταση

"χρόνια πολλά δάσκαλε"

τα σκηνικά μας 

 

ο δάσκαλος

 

παλαιστινιακό παραμύθι

"η γριά και ο διάβολος"

  

 

 

 

οι αφηγήτριές μας 





στην τάξη

 

 

οι Απάτσι και..τα μοκασίνια

που συνοδεύουν το βηματισμό μας στη ζωή

 

 

το φινάλε

 

 

 

 

στους φίλους που χάθηκαν και μου λείπουν

 

Στην αγαπημένη μου Ανίκα, που έφυγε προπαραμονές Χριστουγέννων από κοντά μας και στον Τάκη, τον σύντροφό της, επίσης αγαπημένο και πολύτιμο φίλο, που λείπει εδώ και έξι χρόνια.  

 

 

 

Τι παράξενη κοπέλα είσαι ΄συ

τι μεράκια έχεις και σε βασανίζουν

ώρα τώρα το ΄χεις ρίξει στο κρασί

και τα μάτια σου τα βλέπω να δακρύζουν

 

 Μανώλης Χιώτης