Walt Whitman,  “O captain my captain”!

Σκέψεις και συναισθήματα μετά από την προβολή της ταινίας

“ο κύκλος των χαμένων ποιητών” στο σχολείο

Των τριών ιεραρχών σήμερα, σχολική αργία και είπαμε με τους μαθητές μου που συγκροτούν την πολιτιστική ομάδα του σχολείου να δούμε με την ησυχία μας την ταινία   “ο κύκλος των χαμένων ποιητών”, στο σχολείο. Όταν ξεκινούσε η προβολή σκεφτόμουν να κάνουμε ένα διάλειμμα κάποια στιγμή, δύο ώρες και κάτι η ταινία, θα κουραστούν όσο να ’ναι.  Όμως καθώς τους έβλεπα να παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα, δεν ακούστηκε ούτε ένα σούρσιμο, μια αλλαγή στάσης σώματος, τίποτα, αποφάσισα να μην διακόψω την προβολή, να την δουν ολόκληρη μια κι έξω. Όταν πέσανε οι τίτλοι του τέλους κι ανάψανε τα φώτα έμεινα κυριολεκτικά άφωνη. Έβλεπα πολλά ζευγάρια μάτια βουρκωμένα, κάποια παιδιά κλαίγανε βουβά, άλλα πάλι είχανε μια έκφραση απερίγραπτη που σε έκανε ν’ ανατριχιάζεις.

Άρχισε η συζήτηση. Πρώτα μίλησαν κάποια αγόρια τα οποία είχαν έρθει αποφασισμένα να φύγουν κάποια στιγμή, γιατί οι συμμαθητές τους έπαιζαν  μπάλα και ήθελαν να πάνε να δουν τον  αγώνα. Ο λόγος τους χειμαρρώδης, “μπάλα βλέπουμε και παίζουμε κάθε τρεις και λίγο, αυτό όμως που είδαμε δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ”.

Πήραν το  λόγο όλα τα παιδιά, όχι μόνο μια αλλά και δυο και τρεις φορές, πάνω από μιάμιση ώρα συζήτηση για το σχολείο, πως θα το  ήθελαν, για τους δασκάλους τους (καθηγητές όπως μας ονοματίζουν), για τo ρόλο μας στην εκπαίδευση, για την αληθινή γνώση, την αντιαυταρχική διδασκαλία, τη διαφορετικότητα του κάθε μαθητή, τις ξεχωριστές δεξιότητες και τις αρετές του, για τα όνειρά τους, για τη φτώχια της εκπαίδευσης, για τα πιεστικά προγράμματα, για το μέλλον τους που είναι αβέβαιο. Επειδή το πολιτιστικό μας πρόγραμμα αφορά στην εκπαίδευση και στο ρόλο του δημόσιου σχολείου, τους είχα διαβάσει κάποια στιγμή ένα απόσπασμα από την  “αληθινή απολογία του Σωκράτη” του Κ. Βάρναλη, ένα παιδί το θυμήθηκε και  είπε πως είναι αδικία να μη διδάσκονται τέτοια κείμενα στη γλώσσα και στη λογοτεχνία, (σημ. ενώ διδάσκεται άρθρο του Κ. Σημίτη για την ευρωπαϊκή ένωση, που έτσι κι αλλιώς δεν μπορεί να τα αγγίξει συναισθηματικά). Είπαν κι άλλα κι άλλα πολλά, που δεν υπάρχει χώρος αλλά και τρόπος να  παρουσιαστούν μέσα σε πέντε αράδες.

Θα αναρωτιέσαι γιατί στα λέω τώρα όλα αυτά;

Ένιωσα πολύ έντονα την ανάγκη  να τα μοιραστώ μαζί σου, γιατί χρόνια και χρόνια ασχολούμαι  με τα πολιτιστικά και τα περιβαλλοντικά και έχω βιώσει αρκετές φορές παρόμοιες συγκινήσεις, είναι όμως κάποιες στιγμές που είναι ξεχωριστές, έχουν πώς να στο πω ξεχωριστή βαρύτητα. Ζούμε σε δύσκολες εποχές, μνημονιακές, το δημόσιο σχολείο είναι στο κέντρο ενός τυφώνα, συρρικνώνεται, λοιδορείται, ατιμάζεται, συνδέεται … με την αγορά, γίνεται επιχείρηση, επιχείρηση για τους λίγους, τους… εκλεκτούς, οι υπόλοιποι προορίζονται ως πρώτη ύλη για τους εκδορείς του σύγχρονου επιχειρηματικού κατεστημένου, παιδιά λιποθυμούν από την πείνα και οι “δάσκαλοί” τους, είμαστε σε δύσκολη θέση, φτωχοί, συκοφαντημένοι και χαρακτηρισμένοι ως τεμπέληδες από τα  παπαγαλάκια τους, εργασιακά ανασφαλείς, πολλοί από μας  σε διαθεσιμότητα, άλλη διαστρέβλωση κι αυτή της γλώσσας μας, αν τολμήσουμε δε να αντιδράσουμε μας επιστρατεύουν.

Τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε; Να σταθούμε άβουλοι περιμένοντας το θαύμα που λέει κι ο ποιητής ή να τιμήσουμε το ρόλο μας και την αποστολή μας στο χώρο που λέγεται εκπαίδευση; Μπορούμε να πούμε ότι θα δουλεύουμε για τόσο όσο μας πληρώνουν; Νομίζω πως η συντριπτική πλειοψηφία από μας το έχει αποδείξει και το αποδεικνύει κάθε μέρα με την ανιδιοτέλειά της, με την αυτοθυσία της, με την προσφορά της. Το δημόσιο σχολείο αν υφίσταται σήμερα το χρωστά  στην ηρωική προσφορά των εκπαιδευτικών του.

Τότε θα μου πεις γιατί με λιβανίζεις τόση ώρα;

Πιστεύω πως αυτές τις κρίσιμες στιγμές χρειάζεται να επιδείξουμε μεγαλύτερο πάθος και επιμονή, να βάλουμε ψυχή, να κάνουμε πράγματα για τους μαθητές μας, να διδάσκουμε άφοβα, να απαντάμε καθαρά και θαρρετά, να ανοίγουμε ορίζοντες, να γίνουμε γυαλί στο μάτι της εξουσίας, με δυο λόγια να μη τους φοβηθούμε. Οι μαθητές μας, όπως και η κοινωνία,  έχουν ανάγκη από αντισυμβατικούς δασκάλους, που θα λάμπουν, που θα μεταλαμπαδεύουν τη γνώση, που θα διαμορφώνουν περήφανους και ελεύθερους ανθρώπους, που θα δείχνουν με τη στάση τους το δρόμο της αξιοπρέπειας και του αγώνα, του αγώνα για ένα σχολείο ανοιχτό στη  γνώση, ένα σχολείο για τα παιδιά όλου του κόσμου σε μια κοινωνία στα μέτρα του ανθρώπου.

Τελειώνω με τα λόγια μιας μαθήτριάς μου σήμερα: “Θέλω ένα σχολείο που να μπαίνω χωρίς απορίες και να φεύγω γεμάτη ερωτηματικά”.

Καταλαβαίνεις λοιπόν την ανάγκη που με ώθησε να σου εξομολογηθώ απόψε;    

Τζένη Σιούτη