Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2015

 
Η διδακτική σχέση
προσυπογράφουμε!
 
 
Τούτον τον καιρό οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων αγωνίζονται σε πολλά μέτωπα. Διαθεσιμότητες, απολύσεις, μειώσεις, ελλείμματα, ψευδο-αξιολογήσεις, γραφειοκρατική ασφυξία, το άγχος να καλυφθεί η περιβόητη διδακτέα ύλη. Και μαζί ο καθημερινός αγώνας στην τάξη. Μέσα στη διδακτική σχέση και για τη διδακτική σχέση. Όπου αρχίζουν όλα.
Η διδακτική σχέση είναι σχέση ενσώματη. Δεν περιορίζεται σε λόγια, αλλά περιλαμβάνει τον τόνο, την ένταση, το χρώμα και τους κυματισμούς της φωνής, το βλέμμα, το χαμόγελο, την έκφραση του προσώπου, τη χειρονομία, την κίνηση του σώματος ολόκληρου. Η κιμωλία και ο πίνακας είναι οργανική επέκταση των παραπάνω. Ακόμη κι αν -ή επειδή- είναι κακής ποιότητας και λερώνουν. Προτζέκτορες, επιδιασκόπια και λοιπά υποκατάστατα αποστειρώνουν τη διδακτική σχέση. Την εξαϋλώνουν τείνοντας τελικά να την καταργήσουν.
Η διδακτική σχέση είναι σχέση διακινδύνευσης και σχέση αναγνώρισης. Σχέση αμοιβαίας ενθάρρυνσης και αμοιβαίας κριτικής. Σχέση ευθύνης. Εκεί η αυτενέργεια αρθρώνεται με σεβασμό. Και, ως σχέση, ασκεί, δηλαδή διδάσκει έμπρακτα, αυτόν τον σεβασμό. Αυτό και μόνον αυτό είναι το περιεχόμενο της αναγκαίας πειθαρχίας.
Θεμελιώδες αιτούμενο της διδακτικής σχέσης είναι να διαλύει φόβους και αναστολές απέναντι στη γνώση. Να καθιστά την τάξη τόπο ελεύθερης διατύπωσης της απορίας, γιατί η απορία είναι δύναμη και τα παιδιά ξέρουν πάντα περισσότερα απ’ ό,τι αφήνουν να φανεί. Και ταυτόχρονα να καθιστά τον μόχθο που οδηγεί στη γνώση αγαπητό, την ίδια τη γνώση απολαυστική. Με βάση την απαράβατη αρχή ότι όποιος έχει μάθει να μιλάει μπορεί να μάθει οτιδήποτε. Εφόσον ενδιαφέρεται. Δηλαδή, αν ο δάσκαλος τον πείσει έμπρακτα και διά του παραδείγματος να αφεθεί στη σαγήνη της γνώσης και των δρόμων που οδηγούν σ’ εκείνη.
Στόχος της διδακτικής σχέσης είναι να αναδεικνύει τις κλίσεις (πάντα υπάρχουν) και να καλλιεργεί τα ταλέντα (πάντα στον πληθυντικό) που κάθε μαθητής και μαθήτρια διαθέτει, ίσως ανεπίγνωστα. Για τον καθένα χωριστά, αλλά και για όλους μαζί. Συν-λογικά. Να τονώνει και να εδραιώνει αυτοπεποίθηση. Με αιδώ και περίσκεψη. Χωρίς αλαζονεία. Ώστε διδάσκοντες και διδασκόμενοι να ανακαλύπτουν από κοινού κλίσεις και να συνενώνουν ταλέντα.
Τα παραπάνω κατανοούνται εύκολα από δασκάλους και μαθητές. Γιατί απορρέουν άμεσα από τον ίδιο τον διδακτικό μόχθο. Αλλά είναι δύσκολα στην εφαρμογή. Γιατί η διδακτική σχέση εμπλέκεται με μύρια έξωθεν επιβαλλόμενα εμπόδια. Που αποσκοπούν, σχεδόν από πρόθεση, να αποστερήσουν τη διδακτική σχέση από τη σάρκα της. Προς όφελος μιας στεγνής και τελικά αδυσώπητης γραφειοκρατίας που εξυπηρετεί αυτόματα τους εξαρχής ευνοημένους από το εκπαιδευτικό σύστημα.
Παρά τα λογής εμπόδια, δεν μας επιτρέπεται να αμελούμε ή να υποβαθμίζουμε το μέτωπο της διδακτικής σχέσης. Γιατί από εκεί αρχίζουν όλα. Οφείλουμε να αναλάβουμε τις πρωτοβουλίες που ονειρευόμαστε, εκεί όπου βρισκόμαστε και όπως μπορούμε να τις οργανώσουμε. Διευρύνοντας κάθε στιγμή μέσα στην τάξη και γύρω από την τάξη τα όρια του εφικτού. Χωρίς να περιμένουμε. Γιατί η διδακτική σχέση είναι υπόθεση της κοινωνίας. Όχι μιας κυβέρνησης. Ούτε καν μιας κυβέρνησης της Αριστεράς. Όσο δεν αναλαμβάνουμε τέτοιες πρωτοβουλίες, τόσο παραμένουμε έρμαια της τρέχουσας μοίρας μας. Αφού το μέλλον αρχίζει πάντα από τη διδακτική σχέση. Και από σήμερα.
 
Άρθρο του Αριστείδη Μπαλτά, υπουργού παιδείας, στην εφημερίδα Αυγή


Δευτέρα 26 Ιανουαρίου 2015

 
 
 
 
ΣΠΑΣΜΕΝΑ ΑΓΑΛΜΑΤΑ
 
Τώρα το ξέρω
Πρέπει ν’ αγαπήσω τη ζωή
Ανάμεσα απ’ τα συντρίμμια
Που βρίσκονται μπροστά μου
Πρέπει να αγαπήσω ξανά
Κάθε μικρό κομμάτι
Κι ένα ένα να τα βάλω στη σειρά
Όμορφα δεν είναι μόνο
Τα απείραχτα πράγματα
Και τα σπασμένα αγάλματα
 Έχουν τη δική τους τη χάρη
Και ίσως είναι αυτά
Που πιο πολύ μας μοιάζουν.
 
Αργύρης Μαρνέρος
 
 
 

 
 
 


Δευτέρα 5 Ιανουαρίου 2015

 
“Ήπειρος- Άπειρος χώρα”
“στην ασχήμια του ψεύτικου ας αντιπαραθέσουμε την ομορφιά του αυθεντικού ”

 
 


Πριν κάποια χρόνια, το σχολικό έτος 2008-2009 είχαμε ασχοληθεί στην πολιτιστική ομάδα του σχολείου, με την πολιτιστική κληρονομιά της Ηπείρου! Είχαμε θυμάμαι κάνει φοβερά και τρομερά πράγματα. Φιλολογικές αναλύσεις-συζητήσεις με λογοτέχνες, όπως ο Σωτήρης Δημητρίου, σκηνοθέτες του μεγέθους του Στράτου Στασινού, θεός σχωρέστον! Γλέντι και κουβέντα με τον σπουδαίο οργανοπαίχτη Γρηγόρη Καψάλη, παρουσία της εκπομπής της ΕΤ3 "Ελλήνων δρώμενα". Μάθημα αρχιτεκτονικής αλλά και ανθρωπογεωγραφίας από τον Μιχάλη Αράπογλου, επίσκεψη στο Ζαγόρι, στο Τσεπέλοβο και ένα σωρό άλλες σημαντικές δραστηριότητες, όπως η έκδοση ενός θαυμάσιου λευκώματος-φυλλαδίου, όπου αποτυπώνεται όλο το οδοιπορικό της ανίχνευσης του τόπου   ( μπορεί κανείς να τις πληροφορηθεί, αν ανατρέξει στο αρχείο δραστηριοτήτων αυτού του blog). Και στο τέλος είχαμε διοργανώσει παράσταση με τίτλο:  “Ήπειρος- Άπειρος χώρα”
 
Μπορεί τα χρόνια να πέρασαν, οι τότε μαθητές μου είναι πια φοιτητές, εγώ δυστυχώς δεν είμαι πια  στο σχολείο, όμως η τύχη το ήθελε αυτή η παράσταση να βρει φιλόξενο χώρο και να ξαναζήσει για τέσσερις Δευτέρες. Και τι ευτυχία και μεγάλη τιμή για μένα να ανοίγει την παράσταση και να ξεδιπλώνει τα λόγια των συνοδευτικών κειμένων, αυτή που το πρωτόκανε πριν πέντε και κάτι χρόνια, η  μαθήτριά μου  και νυν φοιτήτρια της αρχιτεκτονικής,  η Εύα Ξεζωνάκη!
 
 
Σώπα,  λοιπόν, σώπα κι άκουγε!
Άκου, τα βήματα των Μολοσσών, των Θεσπρωτών και των Χαόνων, πως γίνονται ένα με τους αγέρηδες της Πίνδου, πως σμίγουν με τις φωνές των ανθρώπων, φωνές χαράς, λύπης, προσμονής. Άκου, άκου πως σμίγουν, άνθρωποι - φύση και ήχοι. Σώπα, σώπα και άκουγε!
και στο τέλος...
….Πες το όπως θες! Ταξίδι πραγματικό ή φανταστικό, με τα μάτια , την ακοή, την αφή , την όσφρηση, ή απλά με τα μάτια, τα αφτιά, τα αγγίγματα, τις μυρωδιές της ψυχής! Πες το έρωτα, αγάπη , πόνο, αποστέρηση, (…) ξενιτιά, τόπο μακρινό ή κοντινό, φύση, χώμα, νερό, πέτρα, γη, δική σου γη! Πες το μνήμη, σεβασμό στον άλλο, έγνοια, κοινωνικότητα, (…) κληρονομιά που σε κάνει να νιώθεις άνθρωπος, να σέβεσαι τις αξίες και τις μνήμες κάθε ανθρώπου, τους τόπους των άλλων ανθρώπων, ξένων και δικών, την μοναδικότητα και την ιδιαιτερότητα του άλλου! Μουσική της ψυχής των ανθρώπων, του σεβντά, του μερακλώματος, της άποψης, γι’ αυτούς που είναι, αλλά και γι’ αυτούς που έχουν φύγει”!  “Ήπειρος- Άπειρος χώρα”
Τζένη Σιούτη